Alle gemeenten in Nederland staan voor dezelfde uitdaging: van fossiele energie over op duurzame energie. Ook de gemeente Hardinxveld-Giessendam is hiermee bezig. Merlijn Timmers, projectmanager duurzaamheid bij de gemeente, is vooral voorstander van een rechtvaardige energietransitie. “Als gemeente willen we inwoners niet dwingen om te verduurzamen. Wel staan we voor iedere inwoner met vragen klaar en vinden we het belangrijk dat inwoners meedenken.”
Van geitenwollensokken thema tot hoog op de politieke agenda: verduurzaming. Merlijn werkt sinds de jaren ’90 binnen dit thema. Ook hij merkte dat duurzaamheid in een stroomversnelling raakte, vooral de laatste jaren. Op dit moment lopen er binnen de gemeente een aantal projecten om met elkaar energie te besparen. Merlijn: “We onderzoeken bijvoorbeeld hoe we concreter kunnen zijn in welke aardgasvrije oplossing waar het beste past. Zo weten huizenbezitters wat ze kunnen doen als hun cv-ketel kapot gaat en ze hun woning meer duurzaam willen verwarmen." Ook doet de gemeente mee aan het Nationale Isolatieprogramma, zodat slecht geïsoleerde huizen aangepakt worden. “We gaan langs de deuren en praten met bewoners. Hebben ze vragen en wat zijn hun wensen? Wat hebben bewoners nodig en kan de gemeente daarbij helpen?”
Alle gemeenten in Nederland staan voor dezelfde uitdaging: van fossiele energie over op duurzame energie. Ook de gemeente Hardinxveld-Giessendam is hiermee bezig. “Als gemeente willen we inwoners niet dwingen om te verduurzamen. Wel staan we voor iedere inwoner met vragen klaar en vinden we het belangrijk dat inwoners meedenken.”
PERSOONLIJK CONTACT
Er zijn nog niet veel auto’s en vrachtwagens die op waterstof rijden. “Dit heeft te maken met vraag en aanbod. De vraag is nog klein en blijft klein als mensen in de buurt geen waterstof kunnen tanken. Het waterstoftankstation is een investering voor de toekomst. Zo kunnen mensen uiteindelijk zonder CO2-uitstoot rijden. Op dit moment is het kopen van een waterstofauto nog duur. Als meer mensen er een kopen, zal de prijs dalen.’’
Waterstof is geen natuurlijke bron en moet worden gemaakt. Dit kan met aardgas of elektriciteit. Marijn zegt: “Er is steeds meer groene elektriciteit beschikbaar. Deze elektriciteit kan worden omgezet in waterstof.” Dit gebeurt ook bij het waterstofstation aan de Laan der Verenigde Naties. Op een andere locatie wordt elektriciteit omgezet in waterstof via elektrolyse, een chemische reactie. “Mensen kunnen binnenkort dus groene waterstof tanken.”
Voordelen
Dankzij het persoonlijke contact met haar inwoners, ontdekte de gemeente dat het overzicht van verduurzaamde huizen niet klopt. “We belden aan bij huizen waar we een slecht energielabel (E, F of G label) verwachtten omdat dit in onze database stond. Aan de deur vertelden bewoners dat zij zelf de vloeren en muren geïsoleerd hadden. Onze informatie klopte dan niet. Dat doe-het-zelven past wel bij Hardinxveld-Giessendam. Hoe kunnen wij deze mensen helpen? Hoe gaan wij om met inwoners die niet met duurzame oplossingen bezig zijn? Een 80-jarige bijvoorbeeld die al jaren prettig woont. Waarom zou zij? Als gemeente moeten we duidelijk zijn en weten welke antwoorden we hierop hebben.”
Duidelijk zijn en inwoners helpen, kan maar op één manier: inwoners betrekken en mee laten denken. “Het gaat namelijk over hun huizen. Zij hebben het recht om daarover te beslissen. Om goed te kunnen adviseren, moeten we onze inwoners en hun wensen, behoeften en vragen eerst leren kennen.” De gemeente werkt met meedenkgroepen. Tijdens die avonden komen er veel vragen en behoeften naar boven. “Inwoners vragen zich bijvoorbeeld af wie de duurzame aanpassingen gaat betalen. We wijzen ze op subsidies en laagdrempelige leningen zoals het warmtefonds. Een deel van de kosten betalen huizenbezitters zelf. Soms zijn ze verbaasd dat ze het zelf moeten betalen. Maar als de keuken vervangen moet worden, geef je daar ook geld aan uit. Je huis verduurzamen is ook een investering in jouw huis. Het levert iets op.”
JONGSTE MEEDENKER
Eén van de inwoners die meedenkt, is de 28-jarige Sander Wubs. Hij kocht vorig jaar een jaren ’30 woning in de wijk Over ‘t Spoor. Twee maanden lang onderzocht hij welke duurzame oplossingen het beste waren voor zijn woning. “Er is zoveel informatie over energie besparen. Ik kwam in een doolhof terecht.” Daar zag hij maar één oplossing: zich aanmelden voor de meedenkgroep van de gemeente Hardinxveld-Giessendam. “We moeten van het aardgas af, dat is een feit. Ik ben pas 28 jaar en net vader van een kleintje. We hebben nog een heel leven voor ons. We moeten werken aan een duurzame manier van leven. Door mee te denken en input geven, kan ik sturen op keuzes.”
Sander is de jongste meedenker van de groep. Dat verbaast hem. “Mijn generatie krijgt juist te maken met duurzame oplossingen. Je wil toch weten welke keuzes er zijn. Het heeft direct effect op je portemonnee.” Hij hoopt leeftijdsgenoten te inspireren zich ook aan te melden. Wie nieuwsgierig is naar Sanders duurzame oplossingen, is bij hem thuis welkom voor tips en uitleg. Sander vindt dat er ook een rol voor de gemeente ligt. “Inwoners willen duidelijkheid. Welke opties zijn er om energie te besparen? Wat is het advies voor mijn huis? Wat kost het? Een adviseur langs elk huis sturen, is duur en niet nodig. Een advies per type woning of wijk is misschien genoeg.”
STEL JOUW VRAGEN
De meedenksessies zijn heel waardevol voor de gemeente. Met alle kennis gaat zij aan de slag. Zorgen voor duidelijkheid en vragen van inwoners beantwoorden. “Ze kunnen met alle vragen over energie besparen bij ons terecht”, zegt Merlijn. “Van vragen over welke collectieve acties er zijn tot wat bedrijven in het dorp doen aan energie besparen. We willen juist graag met inwoners in gesprek, zodat we weten waar hulp nodig is en we die kunnen bieden. Zo doen we het echt samen.”